بهداشت غذايی در اسلام

شراب

قبل از اسلام، نوشيدن شراب امرى متداول بوده است. بعد از بعثت رسول الله صلى الله عليه و آله نيز مورد استفاده اعراب قرار مى‏گرفت. پيامبر اسلام با نگاه روان شناسانه و جامعه شناسانه دقيق و شناخت مخاطبان و درك زمان و مكان، به مسئله شراب پرداخته است و در مرحله اول، مردم را از مضرات شراب آگاه ساخته است و در مرحله دوم، نوشيدن شراب را در زمان اقامه نمازمنع كردند و در مرحله سوم خوردن شراب را در هر زمان و مكان منع و حرام نموده‏اند و علماء نيز، به هر چيزى كه انسان را از حالت عادى خارج كند ؛ جزء محرمات مى‏داند. خداوند شراب را پليد و اجتناب از آن را ضرورى مى‏شمارد:
« يا أيها الذين آمنوا انما الخمر... رجس من عمل الشيطان فاجتنبوه لعلكم تفلحون» .
« اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد ! همانا خمر و شراب... پليدست و از عمل شيطان است پس اجتناب كنيد از شراب، شايد شما رستگار شود ».

مضرات شراب

شراب، سرچشمه امراض جسمى و همچنين كليه انحرافات روحى است. لذا پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرموده‏اند: « الخمرام الخبائث » « شراب، مادر و ريشه و اساس جنايت‏ها و زشتى‏ها است ».
محققان، امراضى را كه با نوشيدن شراب حاصل مى‏شود، به شرح ذيل عنوان مى‏كنند.
1. امراض معدى: مرض گاستريت، ضعف و نابودى قوا، فلگمن معده، انتريت، درد معده، دل دردهاى مختلف، اتساع معدى حتى در بعضى مواقع به پنج برابر خود مى‏رسد، باعث خراشيدگى جداره روده مى‏شود، از بين برنده بزاق دهان و شيرهاى معدى، بى‏اشتهائى...
  • الكل‏ها، ميكروب‏هاى مفيد معده را مى‏كشند.
    2. امراض دستگاه تنفس: سل، تورم ريه‏ها، ظاهر شدن لك‏هاى بنفش يا سفيدى روى ريه‏ها، لخطه‏هاى خون در خلط شراب خوار، سرفه‏هاى فراوان در صبح، داراى تنفس سخت و پر زحمت.
    3. امراض گردش خون: بر اثر مصرف شراب، مواد اصلى خون از جمله « فيبرين » و گلبول‏هاى قرمز، خيلى كم مى‏شوند و مايع خون خراب مى‏شود و بدن دچار اختلال و ضعف مى‏گردد.
    شخص شراب خور، آمادگى سكته را براى خود فراهم مى‏كند. چون رگ‏ها سخت و شكننده مى‏شود و بر اثر فشار جزئى مثل عصبانيت، پاره مى‏شود و سكته ناقص و كامل را به وجود مى‏آورد.
    4. امراض قلب: در نتيجه‏ى خرابى خون، عمل قلب مختل مى‏شود و كم كم چربى دور قلب را مى‏گيرد و اطراف قلب سنگين مى‏شود و افراد الكلى ضربان قلبشان آهسته و نامرتب مى‏زند.
    5. امراض عصبى: الكل، داراى « اسيد اوريك »مى‏باشد و باعث درد اعصاب و رماتيسم مى‏شود. و محركه را تضعيف مى‏كند. در تمام بدن حالت خارش دست مى‏دهد و احساس حرارت مى‏كند. باعث لرزش دست و حرف‏هاى نامفهوم وعصبانيت و ترس و سر درد مى‏گردد.
    6. بيمارى‏هاى مغزى: شراب، گاهى مغز را لاغر مى‏سازد. و شراب توليد جنون و ديوانگى هم دارد. شراب، موجب تشنج و صرع و آماس مغز و فشار خون در سر مى‏گردد. و هم چنين شراب باعث كم عقلى و كم حافظه‏گى مى‏شود روايت‏هاى زيادى به دست ما رسيده كه شراب، از بين برنده عقل است.
    قال رسول الله صلى الله عليه و آله « كل شراب يتغير منه العقل » « هر شرابى، تغيير دهنده عقل است ».
    7. بيمارى‏هاى كبد: با مصرف شراب، سلول‏هاى بدن مى‏ميرند و در كبد جمع مى‏شوند و موجب بزرگى غير طبيعى كبد مى‏شود.
  • « سيروز »كبد، مرضيست كه شراب خورهاى عالم دچار آن هستند كه آغشته به چربى و مواد كثيف است.
    8. امراض كليه: طبق آمارى كه از الكلى‏ها درباره درد و مرض كليه به دست آمده اين است كه، 90% مرض كليه از اثر الكل است.
    شراب، مرض « سيستيت»مزمن و خفقان بول را در كليه فراهم مى‏كند.
    9. امراض جلدى و پوستى: قرمزى غير طبيعى، ايجاد زشتى در صورت، سرخ كردن نامطلوب بينى و گونه‏ها، خارش‏هاى بى‏جهت، اگزما، جوش صورت، چاقى كاذب، ثمره خوردن شراب است.
    10. امراض حنجره و دستگاه صوتى: التهاب حنجره، گرفتگى صدا، درشت شدن صدا، ضخيم شدن زبان، ضعيف شدن سلول‏هاى ذائقه و طعم.
    11. امراض مثانه: توليد سنگ مثانه، تحريك مثانه، سبب بروز قند در ادرار، و مخاط عضله ادرار را مى‏سايد و ضعيف مى‏كند .
    مطالب فوق، اندك نمونه‏اى از اثرات سوء شارب بر بدن است. حتى بعضى ها قائلند كه شراب، سر دسته‏ى نوشيدنى‏هاى مضرحياتى هست و
    زندگى را بر انسان سخت مى‏سازد و انسان را در زندان ابدى خويش، حبس مى‏كند. شراب هم چنين انسان‏ها را تحقير و بودن در اجتماع را ننگ ترسيم مى‏كند. شراب با تغيير دادن قيافه دنياى تنهايى را باز مى‏كند و از لذت دنيوى بهره‏اى اندك مى‏برد و عمر خويش را كوتاه و با تنى رنجور حيات زندگانى خويش را خاتمه مى‏بخشد.
    الكلى‏ها، نه تنها بر خويش ظلم مى‏كنند ؛ بلكه به ديگران، همانند فرزندان خود هم، جفا مى‏كنند ؛ در حالى كه آن‏ها قدرت دفاع ندارند. شخص الكلى، ثمره‏اى كه با دست خود به وجود مى‏آورد آينده او را هم به تباهى مى‏كشانند. به همين علت جناب آقاى دكتر « كارل »مى‏نويسد:
    مستى زن و شوهر در عمل زناشوئى، جنايت بزرگى به كودكان است كه موجب عصبيت و روانى درمان ناپذير دارد و غالبا اين كودكان ضعيف، عليل، مبتلا به تشنجات شديد بوده . كسانى كه در حال انعقاد نطفه، مست باشند ؛ 35% عوارض كلسيم حاد را بر فرزندان منتقل مى‏كند. و اگر زن و مرد مست باشند 100% عوارض حاد در بچه ظاهر مى‏شود. كودكان از پدران و مادران الكلى 45% و از مادران الكلى 31% و از پدران الكلى 17% زودتر از وقت طبيعى به دنيا مى‏آيند .
    اهل‏بيت عصمت و طهارت، سفارش‏ها و توصيه‏هاى زيادى درباره عدم ازدواج با شارب الخمر كرده‏اند، از جمله ؛ قال الصادق عليه‏السلام « من زوج كريمته بشارب الخمر فقد قطع رحمها» « هر كس دختر خويش را به الكلى‏ها و شراب خوارها تزويج كند ؛ ارتباط او را با خويش قطع كرده است »؛ حتى يكى از پزشكان آلمان اثبات كرده است كه اثر الكل، تا سه نسل باقى مى‏ماند .

    بيمارى‏هاى بچه‏هاى الكلى

  • عدم تقارن قيافه، فلج عضو، كجى ستون فقرات، كرى و لالى، ماندن به حال بچگى، تشنج، سكته، هيسترى، كند شدن رشد، استعداد براى جنايت، حزن دائمى.
  • هرگاه از جوانان 21 تا 23 ساله معتاد به مشروبات الكلى، 51 نفر بميرند در مقابل از جوان‏هاى غير معتاد 10 نفر تلف مى‏شوند و عمر آن‏ها تا 35 سال كاهش پيدا مى‏كند. و 25 تا 30 درصد از رشد ديگران كمتر است.
  • شخصى الكلى، عاطفه خانوادگى و محبت را از دست مى‏دهد به طور مكرر ديده شد كه پدران الكلى فرزندان خود را كشته‏اند.
  • طبق آمار انستيوى پزشكى قانونى شهر « نيون » در 1961 تهيه شد، جرائم اجتماعى الكلى‏ها به شرح ذيل است:
    1. 50 درصد منجر به قتل عمومى ؛
    2. 8/77 درصد ضرب و جرح ؛
    3. 8/88 درصد جرائم جنسى ؛
    4. 7/88 درصد سرقت ؛

    اكثر جنايت‏ها در حالت مستى روى مى‏دهد .

    اين‏ها، گوشه‏اى از آينده نگرى و پزشكى قرآن در 14 قرن پيش بوده و با اكتشافات و با علوم آزمايشگاهى، حقايق قرآن و اسلام را، براى بشريت آشكار نموده است.

    انگور

    در قرآن كريم بيش از «11» مرتبه درباره انگور سخن گفته است:
    « و جنات من أعناب » « و باغ از درخت انگور، براى شما پديد آورده‏ايم »
    « شيخ حر عاملى »احاديث زيادى را در كتاب « وسائل الشيعه ج 17، ص 117» درباره استحباب خوردن انگور بيان كرده است.

    فوايد انگور

  • انگور، داراى پتاسيم است و اين فلز، فرح بخش آور است و طپش قلب را كه پديد آورنده غم و اندوه است، درمان مى‏كند.
  • انگور، داراى فسفات‏هاى زيادى است كه غذاى مغز و اعصاب مى‏باشد.
  • انگور، داراى كلسيم است و كمبود كلسيم در بدن، موجب بيمارى مى‏شود .
  • بوعلى سينا درباره فوايد انگور مى‏نويسد: « انگور براى دردهاى روده و معده مفيد است » .
  • هم چنين انگور « برگ مو» براى درمان اسهال خونى، خونريزى‏ها، عدم دفع ادرار، نقرس، استفراغ، اختلالات گردش خون، سفارش شده است.
  • آب انگور، براى درمان بيمارى اوره خون، ورم كليه، مفيد است.
  • از نظر توليد حرارت، هر كيلو انگور معادل 2 كيلو گوشت است.
  • انگور براى كسانى كه رژيم غذائى دارند ( از چاقى به لاغرى يا از لاغرى به چاقى ) مفيد است .
    البته از انگور استفاده‏هاى نامناسب مى‏شود براى مثال، زمانى كه انگور جوشانده شود ؛ تبديل به شراب مى‏گردد. ( مضرات آن را در صفحات قبل بيان كرديم ).
    انگور به محض جوشاندن، نجس مى‏شود و خوردنش نيز حرام است ؛ مگر زمانى كه دو سوم آبش بخار گردد و در آن لحظه تبديل به سركه مى‏شود و خوردنش، هيچ اشكالى ندارد.

    شير

    در ميان غذاها اگر بتوانيم يك غذاى كامل را معرفى كنيم، آن مى‏تواند « شير» باشد. شير يك غذائيست كه برطرف كننده گرسنگى و هم برطرف كننده تشنگى است. از زمانى كه حيوانات به خدمت انسان درآمدند، شير آن‏ها براى مصرف بشر به كار گرفته شد. قرآن و احاديث اهميت خاصى به خوردن شير نشان داده‏اند تا جايى كه خداوند مى‏فرمايد:
    « و ان لكم فى الأنعام لعبرة نسقيكم مما فى بطونه من بين فرث و دم لبنا خالصا سائغا للشاربين » .
    « حالات چهار پايان همه عبرت و حكمت است، از ميان شكمبه و خون، شير پاكى به وجود مى‏آيد كه شما را مى‏نوشانيم كه در طبع همه نوشندگان، گوارا باد».
    در آيه فوق، دو مطلب علمى را ملاحظه مى‏كنيم:
    الف. طريقه توليد شير در بدن حيوانات ؛
    ب. فوايد مصرف شير ؛
    قرآن به صراحت فرموده است: « شير،از غذاى هضم شده درون شكم توليد مى‏شود » غذاى هضم شده تبديل به خون و از خون، شير به وجود مى‏آيد. شيرى كه نه رنگ خون را دارد و نه طعم و بوى آن را.
    اين عمل( تبديل خون به شير) ، هيچ يك از محققين آن را انكار نكرده‏اند و كلام قرآن را تأييد نموده‏اند، حتى شير مادران، از عصاره خونيست كه براى قاعدگى فراهم مى‏شد و در دوران شير دهى خون، تبديل به شير پاك و مقوى مى‏گردد.

    مواد معدنى شير

  • سديم، پتاسيم، كلسيم، منيزيوم، روى، منگنز، مس، آهن، فلو، كلر، يد، گوگرد، فسفر...
  • گازهاى شير: اكسيژن، ازت، اسيد كربونيك...
    *19 آنزيم در درون شير يافت مى‏شود. از جمله: الدولاز، آميلازالف..
  • تمام ويتامين‏ها زمانى در درون شير يافت مى‏شود كه حيوان خوب چرا كند.

    فوائد شير

  • در احاديث زيادى بيان شده است كه شير، عقل را زياد و ذهن را صفا مى‏بخشد، چشم را روشنى و قلب را تقويت و پشت را محكم و فراموشى را كم مى‏كند .
  • شير، تقريبا داراى تمام مواد معدنى و ويتامين‏ها است.
  • 3/78% شير، آب است و ما بقى از مواد ازت دار، چربى، قند، مواد معدنى، دياستازها، گازها، ويتامين‏ها، دست شده است .
  • هم‏چنين قدرت دفاعى شير مخصوصا شير خام، در مقابل ميكروب‏ها بالاست.
  • شير حيواناتى كه خوردن آن‏ها سفارش شده: گاو، بز، گوسفند، شتر، گاو ميش است.
  • شير براى درمان بيمارى‏هاى ؛ خونريزى، كم خونى، ضعف، سر درد، ميگرن، سستى اعصاب، زخم معده و اثنى عشر، زيادى اسيد معده، پائين افتادگى معده و روده و كليه و رحم، اگزما ( سودا) ، ريزش مو، نزله بينى، جهاز تنفس، رماتيسم، برنشيت، سوء هاضمه، اسهال مزمن، استسقاء آسم( آستم )، تب زرد، تصلب شرائين، بواسير، آپانديسيت، نارسائى كبد، نارسائى جنسى،اتساع معده، ديابت( مرض قند) ، اوائل سل، البومين ادرار، هم چنين براى اعتيادات مفيد است.
  • همچنين براى تقويت استخوان و سنگ‏هاى كليه « از انواع قليائى »مفيد است. كمبود كلسيم در نوزاد، موجب بى‏قرارى طفل و جويدن ناخن و تشنج و اعصابى شدن مى‏شود ؛ كه با خوردن شير برطرف مى‏شود .

    زيتون

    خداوند در چند جاى از قرآن، نام زيتون را بيان كرده است، از جمله: تين:
    1، انعام: 99، مؤمنون: 20.
    « من شجرة مباركة زيتونة » ؛ « درخت زيتون كه مبارك است ».
    مردمان گذشته، روغن زيتون را به دو صورت استفاده مى‏كردند:
    الف: براى مصرف خوراكى ؛ ب. براى ماليدن و چرب كردن بدن.
    روايت‏ها نيز به خوردن زيتون ( البته در حد تعادل ) ، و ماليدن آن به بدن راتوصيه نموده‏اند.
    روغن زيتون در بعضى از احاديث « طعام انبياء » ، و در بعضى ديگر « طعام المسلمين » ناميده شد. اين خود نشان دهنده آن است كه انبياء و مسلمين، اهتمام خاصى به روغن زيتون داشته‏اند و نشان دهنده آن است كه داراى فوايد زيادى براى سلامتى و تندرستى انسان است.
    پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرمودند: « روغن زيتون را تناول كنيد و هم چنين بدن خود را روغن مالى كنيد كه با اين عمل، شيطان 40 روز وارد بدن شما نمى‏شود» .
    شيطان از ماده « شطن »، « يشطن » به معنى، « موجود شرور و ضرر زننده »آمده است - و اختصاص به ابليس مطرود درگاه الهى ندارد و هر چيزى و هر كسى به ديگرى ضررى برساند ؛ نام شيطان صدق مى‏كند . در اين روايت با توجه به صدر آن، شيطان به « ميكرب» تفسير شده است، كه به انسان ضرر مى‏رساند.

    فوايد طبى زيتون

  • زيتون، براى تنبلى كبد و مرض قند، نافع است.
  • خوردن روغن زيتون، براى باز كردن رنگ‏هاى تيره معجزه مى‏كند.
    استفاده‏ى يك قاشق در حال ناشتا براى دل دردها مفيد و مجارى روده و كبد و كيسه صفرى را به فعاليت مى‏اندازد.
  • تقويت اعصاب، دفع عوارض كليه‏ها، سنگ‏هاى صفراوى اشتهاآور بودن، مؤثر است.
  • ماليدن در بدن، به نرمى پوست مى‏افزايد.
  • روغن زيتون كهنه هفت ساله، در تسكين دردهاى و درد مفاصل مفيد است.
  • ماليدن روغن تا 10 روز، براى دفع ريزش مو تأكيد شده است.
  • بچه‏هايى كه داراى استخوان نرم و كم خون هستند، مالش روغن مفيد است.
  • مخلوط روغن زيتون با سير و با كوبيدن با هم، براى رماتيسم و درد عضلات و اعصاب مؤثر است .
  • روغن زيتون، ضد سم سرب است و در رفع يبوست بسيار نيكوست.
  • زيتون، ترشحات سيب آدم و صفرا را زياد مى‏كند.
  • لكه‏هاى ناخن را از بين مى‏برد. براى تقويت چشم و ريزش آب چشم مفيد است و خوردنش به افراد چاق و بلغمى تأكيد شده است.
  • اگر زيتون داغ را روى نيش عقرب بمالند، براى تسكين درد مفيد.
  • مخلوط كردن زيتون و عسل براى تقويت قوه و باه مفيد است.
  • در كم كردن فشار خون مؤثر است و هم چنين تب بر هم مى‏باشد .
  • « محمد محمود عبدالله » درباره فوائد زيتون مى‏نويسد:
    « زيتون، كبد را با نشاط مى‏كند و دستگاه گوارش را تقويت مى‏كند، پوست را لطيف، و رشد انسان را قوى، و ضد سموم بدن تسكين دردهاى شكم است، و براى تقويت مو و براى امراض پوستى و تقويت اعصاب و تقويت نور چشم مفيد است.»
    با توجه به فوايد روغن زيتون، لازم است به مصرف روزانه خود درآوريم. هم چنين نشان دهنده اهتمام اسلام به مصرف غذايى انسان‏ها دارد.

    منع خوردن گوشت خوك

    قبل از آن كه وارد بحث شويم لازم است به اين نكته پرداخته شود كه تمامى حرام و حلال‏ها در اسلام داراى بار مصلحت و مفسده مى‏باشد و به عبارت ديگر داراى حكمت و فلسفه‏اى است شايد در ظاهر عقول بشرى در رسيدن به آن ناتوان باشد. اكثر فقهاء ما قائل هستند كه حرمت يك شى‏ء، به سبب داشتن مفسده آن عمل و شى ء است و حلال بودن آن، به خاطر مصلحة و منفعت لااقل، عدم ضرر آن شى‏ء است.
    در دوران جاهليت، حلال و حرام را از باب تعبد پذيرا بودند و به آن جامه عمل مى‏پوشاندند ؛ اما امروزه با كشف بعضى از مفسده‏ها و حكمت‏هاى حرمت، و منفعت‏هاى حليت، آسانتر به مفاهيم قرآن و اعجاز قرآن در زمينه‏هاى مختلف پى مى‏بريم.
    خداوند اهتمام خاصى به خوردنى‏هاى بشر دارد و در پى آن است، بهداشت غذايى انسان راتضمين نمايد و از جمله از آن‏ها، منع خوردن گوشت خوك است.
    « انما حرم عليكم الميتة و الدم و لحم الخنزير » .
    « خداوند( تبارك و تعالى ) گوشت ميته و مردار و گوشت خوك و خوردن خون را براى شما حرام كرد. »

    ضررهاى گوشت خوك

  • كرم « تريشين »تنها به وسيله گوشت خوك، به انسان مى‏رسد و به ماهيچه‏هاى بدن نفوذ كرده و به آسانى از بين نمى‏رود و اين كرم به قلب هم مى‏تواند نفوذ كند و موجب سكته قلبى شود. با حرارت و پختن از بين نمى‏رود و بيشتر كسانى كه گوشت خوك استفاده مى‏كنند به اين كرم مبتلا هستند .
  • « سر جيمز » محقق انگليسى در سال «1835 م » وجود كرم « تريكين »را در گوشت خوك كشف كرد و در سال «1860م»شخصى به نام « فردريك يون رنگر » طبيب آلمانى، زيان‏هاى اين كرم را بررسى و گفت: اين كرم، كرم كوچكى است و در عرض يك ماه الى 10 الى 15 هزار تخم گذارى مى‏كند. اين كرم، فقط با خوردن گوشت خوك وارد بدن مى‏شود و در مرحله اول دچار كم خونى سرگيجه و اسهال مى‏شود . و اگر اين كرم وارد معده شود، هيچ دارويى قادر به دفع آن نيست.
  • كرم « كدو»، خطرناك‏ترين مرضى است كه به وسيله گوشت خوك وارد بدن مى‏شود .
    *بيمارى‏هاى ويروسى گوشت خوك: برفك، هارى، آبله، تورم دهان .
  • بيمارى‏هاى حاصل از باكترى‏هاى گوشت خوك:
    سياه زخم، بروسلوز، همورژيك، سل، ليستريوز، سالمونلا، سرخجه، خوكى، اسهال آميبى و انواع كرم‏ها و انگل‏ها، كرم تيانسليوم و ميكروب بوتوليسم .
  • دكتر جزايرى مى‏نويسد: به وسيله گوشت خوك مرض « يبوست » مهيا مى‏شود .
  • ميان پوست و گوشت خوك چربى وجود دارد ؛ كه خطرناك‏ترين چربى‏هاست و رشد را متوقف مى‏سازد .
    علاوه بر موارد بالا، گوشت خوك موجب بدبينى، بى‏دينى، قساوت قلب، خستگى و بر قلب و عروق، تأثيرى فراوان مى‏گذارد .
    موارد فوق، قرن‏ها بعد از ظهور اسلام كشف شده حقيقت قرآن را روشن ساخته است و ما را به واقعيت‏هاى اسلام كه گوشت خوك را تحريم نمود، نزديك مى‏سازد.

    منع خوردن خون

    قرآن، خوردن خون را منع و تحريم كرده است. شايد شأن نزولش اين باشد كه در زمان جاهليت، مردم در حالت خستگى، رگ حيوان را مى‏زدند و خون را مى‏گرفتند و مى‏خوردند و قرآن كريم اين عمل عرب‏ها را، تحريم نموده است. محققان نيز با بررسى در محتويات خون، خوردن آن را منع كرده‏اند.

    محتويات خون

    سموم و مواد زائد بدن « كه در نتيجه حيات سلول‏ها به وجود مى‏آيند »مرتب در خون ريخته مى‏شوند ؛ تا از راه‏هاى گوناگون بدن بيرون روند. اين سموم كه در داخل خون است، عبارتند از: گاز كربنيك، عرق، صفرا و ادرار.
  • همچنين خون، داراى گلبول‏هاى سفيد است كه ميكروب‏هاى زيان آور را از بين مى‏برد و خون در خارج از بدن در محيطى بى‏دفاع قرار مى‏گيرد و پرورش ميكروب و سموم را در خود مهيا مى‏سازد . از اين رو قرآن مى‏فرمايد: « أو دما مسفوحا... فانه رجس » « خون ريخته شده... پليد است » احاديث زيادى، تأكيد فراوانى دارد كه از خون استفاده غذايى نشود و خوردن خون را موجب قساوت قلب، از بين بردن مهر و عاطفه، تعفن بدن، تغيير رنگ چهره و پوست و بيمارى‏ها جذام مى‏دانند .
  • چوپانان براى اين كه خوى درندگى را درسگ زياد كنند از خون استفاده مى‏كنند.

    منع خوردن مردار

    مردار به حيوان حلال گوشتى كه بدون ذبح شرعى ( بريدن چهار رگ اصلى ) مرده باشد، گفته مى‏شود.
    طبق تعريف، خون حيوان از بدنش بيرون نمى‏آيد و بودن خون در بدن، بدون زنده بودن حيوان، همانند خون در بيرون بدن است، در آن هنگام شروع به ميكروب زائى و گوشت حيوان را فاسد مى‏كند.
    بعد از مرگ حيوان، ميكروب‏ها وارد خون مى‏شوند و شروع به رشد و نمو مى‏كنند، باكترى‏هاى هواخواه، مواد سفيده‏اى را تجزيه كرده و تبديل به عناصر شيميايى و گازهاى چون اسيد كربنيك، هيدروژن سولفور، و آمونياك و غيره مى‏نمايد و ايجاد مسموميت مى‏كنند، از جمله ؛ « يتومائين » . خوردن مردار، موجب سكته قلبى و تصلب شرايين مى‏شود، همچنين با خوردنش، جهاز هاضمه، خود را محتاج آن نمى‏بيند و به علاوه موقعى كه با خون انسان، مخلوط شود، خون را فاسد و بدن انسان را ضعيف و در سلول‏هاى زنده اختلال ايجاد مى‏كند و موجب منقطع شدن نسل مى‏شود .
    لازم به ذكر است، تمام اديان و اقوام، براى حيوانات ذبحى قائل هستند، هر چند كيفيت ذبح با هم فرق دارند، ولى حيوان بدون ذبح را حرام مى‏دانند.
    روايت‏هاى زيادى درباره زيان‏هاى مردار وارد شده است، ازجمله:
    « الميتة قد جمد فيها الدم و تراجع الى بدنها فلحمها ثقيل، غير مرى‏ء لانها يوكل لحمها بدمها » « در مردار، خون‏ها منجمد مى‏شوند آن خون‏ها در بدن مردار مى‏مانند و خارج نمى‏شوند و گوشت مردار، سنگين و غير گوارا است و خورندگان، مردار را با خونش مى‏خورند».

    عسل

    عسل غذائى است لذيذ كه از زنبور عسل به دست مى‏آيد و اكثر مردم به آن تمايل دارند و قرآن نيز بدان پرداخته است.
    « فيه شفاء للناس » « خوردن عسل براى مردم شفاء است ».
    پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرمودند: « لم يستشف المريض بمثل شربة العسل » « هيچ مريضى، به مثل نوشيدن عسل شفاء پيدا نمى‏كند ».
    واژه « شفا » در هيچ جاى از قرآن درباره خوردنى‏ها نيامده است، مگر براى عسل. و يك سوره‏اى از قرآن، اختصاص به نحل ( يعنى ؛ زنبور عسل) داده شد. قرآن درباره وحى به زنبورعسل مى‏فرمايد: ما به زنبور عسل وحى كرديم ( وحى غريزى ) كه خانه‏هايشان را روى كوه‏ها و درخت‏ها برگزينند و بخورند از هر ميوه‏اى ( خوردن در اين جا مجاز است منظور نوشنده است ) و از شكم‏هايشان، شرابى خارج مى‏شود كه رنگ‏هايش مختلف است كه آن شراب، براى مردم شفا بخش است .

    فوايد عسل

    دانشمندان با تحقيقات خود، فوائد زيادى را از عسل ارائه داده‏اند.
    قبل از هر چيز، مواد معدنى و تخميرى و ويتامين‏هاى عسل را نام مى‏بريم.
    مواد معدنى: پتاسيم، آهن، فسفر، يد، منيزيم، سرب، منگنز، آلومينيوم، مس، سولفور، كروميوم، ليتيوم، نيكل، روى، اسميوم، تيتانيوم، سديم، و مواد آلى، مانيت‏ها، ضمغ، پولن،اسيد لا كتيك، اسيد فرميك ( تركيب عسل با او فاسد نمى‏شود و ضد رماتيسم است )، اسيد ماليك، اسيد تار تاريم، اسيد اگزاليك، اسيد سيتريك، رنگ‏ها، روغن‏هاى معطر، ازته.
    مواد تخميرى: انور تاز، آميلاز، كاتالاز در هضم غذا مفيد است.
    عناصر ديگر عسل: گلوكز، لولز، ساكارز، دكسترين، مواد البر مينوئيد، سولفات‏ها، انورتين، آب...
    عسل داراى ويتامين‏ها شش گانه (A,B,C,D,K,E) و برخى هم قائل به ويتامين «PP» هستند .
    در كتاب « مع الطب فى القرآن الكريم »آمده است:
  • « حدود 70 مواد معدنى تخميرى و ويتامين‏ها درعسل وجود دارد، و براى درمان يا تقويت يا پيشگيرى امراض پوستى، گوارشى قلب و دندان، تقويت رشد طفل، سرطان، تنفس، كبد، صفرا، چشم و گوش، بينى، مرض زنان و تقويت نسل و بچه و... مؤثر است » .
  • عسل مهمترين مواد قندى طبيعى است و تاكنون 15 نوع قند كشف شده است.
  • بوعلى سينا دركتاب « قانون طب » مى‏نويسد: « عسل، دهانه رگ‏ها را باز مى‏كند رطوبت‏ها را از بين مى‏برد و مانع گنديدگى گوشت مى‏شود و حس شنوائى را نيرو مى‏دهد و نم چشم را از بين مى‏برد و علاج خناق و لوزتين است عسل، اشتها برانگيز و توانبخش معده است.
  • عسل پاد زهر، افيون خوردگى و نيش حشرات است.
  • عسل آب پز، براى ريزش بول تأثير بسزايى دارد. »
  • عسل از جمله درمان بيمارى‏هاى: اعصاب، بى‏خوابى، درد پهلو، سياتيك، ديفترى، مرض كم خونى، بيمارى‏هاى استخوان، ريه، ايجاد رشد و نيرو، كمى و زيادى فشار خون راعلاج مى‏كند، امراض كبد، و هم چنين فوائد زيادى براى درمان « يرقان » دارد.
  • خوردن عسل، در حال ناشتا، براى زخم معده و اثنى عشر و كاهش ترش كردن معده مفيد است. براى تنظيم قند خون مؤثر است. ضد عفونى كننده مجارى ادرار است هم چنين در پيشگيرى از زكام مفيد است .
  • نوشته‏اند كه در مصر، عسل چندين هزار ساله پيدا شد و فاسد نشده است . چون داراى اسيد فرميك است و عسل را فاسد نمى‏كند.
  • عسل داراى عوامل قوى ضد ميكرب است. و ميكروب‏هاى كه عامل بيمارى انسان‏ها هستند قادر به ادامه حيات در عسل نيستند، از جمله وجود آب اكسيژنه درعسل موجب از بين رفتن ميكروب است و هيچ گونه قارچى در آن رشد نمى‏كند.
  • براى رشد كودكان و گلبول‏هاى قرمز خون و درآمدن دندان، جلوگيرى از اسهال و سوء تغذيه و... مفيد است.
  • تحقيقات نشان داده است كه زنبور داران كمتر مبتلا به سرطان مى‏شوند.

    پرخورى

    مذمت پر خورى و زياده روى، يكى از اعجاز طبى قرآن است كه 14 قرن پيش آن را بيان كرده است. پر خورى اثرات سوء فراوانى بر جسم و روح و روان مى‏گذارد.
    « كلوا و شربوا و لاتسرفوا لايحب المسرفين»
    (از نعمت‏هاى خداوند )بخوريد و بياشاميد ولى اسراف و زياده روى نكنيد، كه خداوند مسرفان را دوست ندارد.
    احاديث فراوانى در مذمت پر خورى از اهل‏بيت وارد شده است، از جمله: امام باقر عليه‏السلام فرموده‏اند: « دورترين مخلوق خدا كسى است كه شكمش پر باشد » .
    اسراف داراى مصاديق گوناگونى است از جمله ؛ خوردن بيش از حد، فرو بردن سريع غذا، زياده روى در خوردن يك نوع غذا، زياده روى در برآوردن تمام خواسته‏هاى نفس، خوردن لقمه حرام، ضايع كردن غذا، مصرف ناقص غذا و... را مصاديق اسراف مى‏گويند .
  • سوء هاضمه، بزرگ شدن شكم را در پى خواهد داشت( احتمال پارگى معده را دارد ) كه خود منشأ بيمارى‏هاى مختلف است.
  • پرخورى، سبب فعاليت بيش از حد قلب و خستگى مفرط آن مى‏شود.
  • پرخورى سبب نفوذ ميكروب‏ها در معده و عدم تركيب وهضم آن با اسيدهاى معده سبب بيمارى وباء و تيفوئيد مى‏گردد.
  • اسراف در مصرف قندى سبب پوسيدگى دندان مى‏شود.
  • پر خورى، مرض قند را در انسان مهيا مى‏سازد.
  • زياده‏روى، در غذا، موجب فشار خون مى‏شود.
  • منشأ مرض ديابت، از اسراف در غذا است.
  • اسراف در گوشت سبب بيمارى نقرس، مرض قند، آپانديست، ورم روده، سرطان مهلك، سكته، پيرى زود رس، سنگ كليه و... مى‏گردد.
  • اسراف نكردن مساوى با كم خوردن نيست. بلكه درست مصرف كردن و با اندازه غذا خوردن است.
  • بيشتر امراض گوارشى از طريق غذاست.
  • آثار روحى پرخورى، سستى اراده و كودنى، ميل مفرط به خواب، تنبلى، افزايش غريزه جنسى و... مى‏باشند .

    خرما

    يكى از خلقت‏هاى طبيعى خداوند، درخت خرما است. از گذشته‏هاى خيلى دور تاكنون مورد استفاده بشر قرار گرفت ؛ و حتى پيامبر اسلام و اهل‏بيت عليهم‏السلام تأكيدى فراوانى به خوردن خرما داشته‏اند، از جمله:
    قال على عليه‏السلام: « كلوا التمر فان فيه شفاء من الادواء ؛ خرما را بخوريد همانا خرما شفاء دردهاست.»
    قرآن نيز اشاره به خرما نموده و به حضرت مريم توصيه كرده كه خرما راتناول نمايند.
    ( فاجائها المحاض الى جذع النخلة... و هزى اليك بجذع النخلة تساقط عليك رطبا جنيا فكلى و اشربى...»
    « آن گاه مريم را درد زائيدن فرارسيد، زير شاخه درخت خرما رفت و فرزندش ندا داد غمگين مباش ! خدايت از زير پاى تو چشمه‏اى جارى كرد و شاخ درخت خرما را حركت بده و ما از آن براى تو، رطب تازه فرو ريزيم و خرما را با آب ميل بفرما».
    امروزه با پيشرفت علم، فوايد زيادى را براى خرما برشمرده‏اند.

    تركيبات خرما

  • آب، مواد سفيده‏اى، مواد قندى( گلوكز، ساكارز ) چربى، پتاسيم، سديم، كلسيم، منيزيم، آهن، مس، املاح گوگرد، املاح كلر، ويتامين(آ)( ب 1)( ب 2)، ويتامين PP، ويتامين سى.
  • در هر صد گرم خرما، 157 ميلى گرم كالرى وجود دارد .

    فوايد خرما

  • مناطقى كه مردمان آن خرما بيشتر مصرف مى‏كنند ؛ كمتر مبتلا به سرطان مى‏شوند، چون خرما داراى منيزيم است و براى رفع سرطان مفيد است.
  • خرما براى جوش و غرور جوانى مفيد است.
  • خرما براى درمان فلج، لقوه، بالاخص فلج اطفال، مفيد است.
  • براى سلسله اعصاب، خوب است. به پيرمردها خوردنش سفارش شده، براى كليه و مثانه مفيد است.
  • بيماران ديابت، به جاى قند مى‏توانند از خرما استفاده كنند.
  • براى شتستشوى خون و تعادل در يون‏ها، مؤثر است. خرما، هضم و جذب را آسان مى‏كند.
  • خرما، داراى مقدار كمى « فيلوكولين » است و اين مواد تقويت كننده ترشحات مردانگى است .
  • خرما، خاصيت ضد گرسنگى دارد ؛( در روايت، توصيه شده كه در ماه مبارك رمضان افطار را با خرما شروع نماييد ).
  • ماده‏اى بنام « ديوستولسن » در خرما كشف شده است كه بهترين دارو براى حساسيت و الرژى است .
  • آيه‏اى كه در اول مبحث درباره وضع حمل، حضرت مريم بيان شده كه فرموده است: خرما را با آب بخوريد. محققان نيز به زن‏هاى باردار توصيه خوردن خرما مى‏نمايند و قائل هستند خرما، باز كننده رحم است مخصوصا در ماههاى اخر حاملگى و عضلات رحم را تقويت مى‏كند و آسان كننده ولادت فرزند است و در تقويت مادر و نوزاد مؤثر است.
  • در كتاب « وسائل الشيعه ج 17» بابى را مخصوص خوردن خرما با آب، براى مادران اختصاص داده است و روايت زيادى ذكر شده كه امام صادق عليه‏السلام خرما را با آب ميل مى‏كرد.

    انجير

    خداوند در سوره تين به انجير قسم ياد مى‏كند:
    « و اتين... لقد خلقنا الانسان فى أحسن تقويم » « قسم به انجير... ما انسان را در بهترين قوام خلق كرده‏ايم.»
    خداوند، از يك طرف به انجير قسم ياد مى‏كند و از طرف ديگر بحث قوام را مطرح مى‏كند، پس بين انجير وقوام انسان ارتباطى وجود دارد. دانشمندان بعد از تحقيقات در انجير، به اين نتيجه رسيده‏اند كه انجير تأثير مستقيم در قوام و قدرت انسان و سلامتى بدن دارد.
    درخت انجير، در نزد بودائيان مقدس است و معتقد هستند در زير چنين درختى، نور معرفت به بودا تابيده است ونيز در كتاب تورات، مكررا نام انجير برده شد.
    امام رضا عليه‏السلام درباره فوائد انجير فرموده‏اند: « التين يشد العظم و ينبت الشعر و يذهب بالداء حتى لا يحتاج معه الى الدواء ؛ انجير، استخوان‏ها را محكم و موها را پر پشت و مرض و درد را از بين مى‏برد. حتى احتياج به دارو نيست.»
  • دكتر « محمد محموده عبده » 16 عنصر و مواد را در انجير شناسائى كرده است، اعم از ؛ آهن، كلسيم، سديم، پتاسيم... .
  • انجير كه داراى كلسيم و فسفر است براى نيروى فكرى و رشد بدن‏ مفيداست و پتاسيم آن فعاليت كليه را افزون مى‏دهد و آهن در آن، كم خونى را درمان مى‏كند.
  • انجير، براى اطفال مفيد است ؛ چون داراى مواد قندى و ازت خالص و مواد چربى است.
  • انجير، براى التهاب دستگاه تنفس خوب است.
  • و جوشاندن انجير براى درد گلو و سرما خوردگى و سرفه، مفيداست. هم چنين براى اسهال خونى مؤثر است .

    شير مادر

    شير مادر بهترين و مقوى‏ترين غذا براى طفل است كه مورد تأكيد پزشكان است. قرآن نيز به مادرها توصيه مى‏كند كه فرزندان خود را تا دو سال كامل با شير تغذيه نمايند.
    « و الوالدات يرضعن أولادهن حولين كاملين »
    « مادران دو سال كامل نوزادان خود را شير دهند».
    علاوه بر قرآن، اهل‏بيت عصمت و طهارت نيز شير مادر را بهترين غذا معرفى كردند. پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله با نگاه طبى فرموده‏اند: «ليس لبن لصبی خير من لبه امه ؛ هيچ شيری بهتر از شير مادر نيست ». پيامبر صلی الله عليه وآله با نگاه طبی فرموده اند: « اللبن شفا من كل داء الا الموت » « شير مادر، شفاى هر مرض و درد است ؛ مگر مرگ ».

    فوايد شير مادر

  • شير مادر باعث برقرارى رابطه عاطفى و روانى بين مادر و فرزند است. مخصوصا به هنگام مكيدن شير، بهترين لحظه‏اى آرامش نوزاد است.
  • شير مادر، داراى گرماى مناسبى است كه با دهان، گلو، معده‏ى بچه سازگارى دارد.
  • شير مادر، ضد عفونى شده است و احتياج به ضد عفونى ندارد.
  • شير مادر، از نظر مواد غذائى و معدنى تفاوت عمده‏اى با ساير شيرها دارد، از جمله: 10 الى 15 گرم شير مادر، برابر است با 32 گرم شير گاو و 40 گرم شير بز و 51 گرم شير گوسفند.
  • شير مادر، حاوى مواد مصونيت زا است و مقاومت اطفال را در برابر عفونت‏ها و اسهال افزايش مى‏دهد. طفل، كمتر مبتلاء به كم خونى، اگزما، نفخ، يبوست، دل درد، الرژى مى‏شود.
  • هم چنين شير مادر، داراى ضد ميكروب « آنتى كور» مى‏باشد.
  • تغذيه با شير مادر، حاملگى زودرس مادر را به تعويق مى‏اندازد.
  • مادران شير ده، كمتر مبتلا به سرطان پستان مى‏شوند.
  • اگر مادران در موقع شير دادن، غمگين و يا ناراحت باشند، نوزادان آن‏ها در سنين 15-14 سالگى به تنبلى كليه و كبد دچار مى‏شوند. اگر دختر باشد خشكى صورت مى‏گيرد، و اگر پسر باشد ترك پاشنه پا مى‏گيرد .
    در نتيجه شير مادر، تضمين كننده سلامتى نوزاد و رشد او است و پيشگيرى از مرض‏هاى احتمالى آينده و درمان فعلى بعضى از بيمارى‏ها است.
    قرآن و احاديث در قرون گذشته، به اين امر مهم توجه داشته‏اند و بعد از قرن‏ها فوايدش اثبات شده و حقيقتش آشكار گرديده است.
    از يك نكته غافل نشويم ؛ كه درست است اسلام براى هدايت و تربيت معنوى بشر آمده است اما براى دنياى انسان ما نيز حرفى براى گفتن دارد و با اندك گذرا در آيات قرآن، درمى‏يابيم كه قرآن براى دنياى انسان، نيز نازل شده است اگر امر به جهاد كرده است براى حفظ جان و ناموس، و آرامش و امنيت است.